familie Broekema Muntendam

Familie Broekema Muntendam

De voormalige woning van de familie Broekema uit Muntendam,

Kerkstraat 6, woning familie Broekema

Elimelech Eleazer Broekema, dochter Saartje Amalia en zoon Marcus woonden in de Kerkstraat 6 (B139) in Muntendam. Moeder Hestella Henriëtta van der Laan is in 1941 overleden. Vanaf maart 1941 mag Elimelech zijn beroep als slager niet meer uitoefenen. Kleine bedrijfjes van Joodse ondernemingen werden namelijk geliquideerd (VO 48/1941)

Onderduiken

Elimelech, Saartje en Marcus worden niet gelijk met de families Valk en Levitus in november 1942 opgepakt maar enige maanden later. Wegens gezondheidsredenen hebben ze enig uitstel gekregen. In april 1943 komt de opdracht de overgebleven Joden in Muntendam te arresteren. In opdracht van burgemeester Pot moeten ze op vrijdag 9 april 1943 in de vroege ochtend tussen 6 uur en half zeven worden opgehaald. De marechaussee, veldwachter Ploegsma en de onbezoldigde Rijksveldwachter Schiphuis worden hiermee belast.

Zodra Ploegsma hiervan op de hoogte is gaat hij zo snel mogelijk naar zijn collega Schiphuis en vraagt hij hem om met de Broekema’s de mogelijkheid van onderduiken te bespreken. Het verzet had al een adres voor ze. Schiphuis is de avond voor de arrestatie bij de Broekema’s geweest om hen te waarschuwen van de op handen zijnde arrestatie. Tevens vertelt hij dat de ondergrondse een onderduikadres voor ze had gevonden. Er moest wel gelijk beslist worden. De Broekema’s zijn bang en durven het niet aan. Ze zeggen: We gaan liever naar een werkkamp in Duitsland. Dan blijven we als familie bij elkaar”. Van concentratiekampen waar men werd vergast hadden ze nog nooit gehoord. Ze wisten niet wat hen te wachten stond..

Bijna verraden

Als Ploegsma de volgende dag met wachtmeester der Marechaussee Van Houten bij de Broekema’s aankomt, zitten ze bepakt en gezakt klaar om mee te gaan. Bijna hadden ze verraden dat hun de mogelijkheid van onderduiken was aangeboden want ze vertellen dat Schiphuis bij hen is geweest, dat er een onderduikadres voor hun was. Gelukkig heeft de marechaussee dit niet goed verstaan en lukte het Ploegsma er overheen te praten en is het voor zowel Schiphuis als hemzelf goed afgelopen. De Broekema’s en Efi na Schrijver-Stoppelman worden vervolgens in Zuidbroek op de trein gezet die hen naar kamp Vught brengt.

Transport

Saartje Amalia wordt op 17 april 1943 vanuit kamp Vught naar Westerbork gebracht. Slecht 10 dagen later, op 27 april 1943, wordt ze, zonder haar vader en broer, op transport gezet naar Sobibor waar ze op 30 april 1943 wordt vermoord. Op 8 mei 1943, drie weken na Saartje, worden Elimelech en Marcus overgebracht naar kamp Westerbork. Ongetwijfeld hebben ze de hoop gehad dat ze weer met Saartje zouden worden herenigd. Na slechts 3 dagen, op 11 mei 1943 gaan ook zij op transport naar Sobibor waar ze op 14 mei 1943 worden omgebracht.

Op 7 april 2014 zijn er 4 stolperstenen gelegd voor de woning Kerkstraat 6 in Muntendam

Bronnen afbeeldingen:
Arolsen Archives Elimelech Eleaser
Arolsen Archives Saartje Amalia
Arolsen Archives Marcus
Stolperstenen

Reacties zijn gesloten.